ਨੀਂਦ ਵਿਕਾਰ – ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਲੱਛਣ, ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ
ਇਹ ਵਿਕਾਰ ਕਈ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜੋ ਨੀਂਦ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਵਅਸਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਲੀਪ ਡਿਸਆਰਡਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਸਤਰ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ, ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਮੂਡ ਅਤੇ ਸਹੀ ਵਜਨ ਰੱਖਣ ਦੇ ਲਈ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅੱਜ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਦਬਾਅ ਜਾਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਹਰਾਮ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਨੀਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਨਿਯਮਿਤ ਰੁਕਾਵਟ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।
ਨੀਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ:-
- ਖਰਾਟੇ ਲੈਣਾ,
- ਸਲੀਪ ਏਪਨਿਆ,
- ਅਨਿਦਰਾ,
- ਸੌਣ ਦਾ ਅਭਾਵ,
- ਪੈਰ ਹਿਲਾਉਣ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ,
- ਜੇ ਇਸ ਵਿਕਾਰ ਨੂੰ ਅਨਦੇਖਾ ਜਾਂ ਅਨੁਪਚਾਰਿਤ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹਦੇ ਪਰਿਣਾਮਸਵਰੂਪ ਹੋਰ ਮਾਨਸਿਕ ਜਾਂ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਨੀਂਦ ਦੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਲਈ ਆਮਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਨੀਂਦ ਵਿਕਾਰ:-
ਅਨਿਦ੍ਰਾ:- ਅਨਿਦ੍ਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਚੇਹਰੇ ਦੇ ਮੁਰਝਾਉਣ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਮਨਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਅਤੇ ਉਹਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਬਾਧਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਨਿਦ੍ਰਾ ਤੋਂ ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ:-
- ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਗੜਬੜੀ ਹੋਣਾ,
- ਏਕਾਗਰਤਾ ਵਿੱਚ ਕਠਿਨਾਈ ਹੋਣਾ,
- ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ ਹੋਣਾ,
- ਭਾਰ ਦਾ ਵਧਣਾ,
- ਕੰਮ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਅਸਰ
ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ:- ਇਹ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਵਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸੋਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ ਆਦਿ ਦਾ ਸਾਮਨਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਚਾਨਕ ਰੁੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਘਟਣਾ ਉਦੋਂ ਜਿਆਦਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ 100% ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਪਿੱਠ ਦੇ ਬਲ ਨਹੀਂ ਲੇਟ ਸਕਦਾ, ਉਹਨੂੰ ਉੱਚੇ ਮੋੜ ਜਾਂ ਉੱਚਾ ਤਕੀਆ ਲੈ ਕੇ ਸੌਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਚ ਰਕਤਚਾਪ, ਸਟ੍ਰੋਕ, ਦਿਲ ਦੀ ਵਿਫਲਤਾ, ਮਧੂਮੇਹ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟ੍ਰਿਗਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਪੈਰਾਸੋਮਨਿਆਸ (ਫੳਰੳਸੋਮਨੳਿਸ):-
ਪੈਰਾਸੋਮਨਿਆਸ (ਫੳਰੳਸੋਮਨੳਿਸ) ਦੇ ਮਰੀਜ ਅਕਸਰ ਅਸਾਮਾਨਯ ਹਰਕਤਾਂ, ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਸੁਭਾਵਾਂ, ਸੁਪਨਿਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਧਾਰਣਾਵਾਂ ਨਾਲ ਪੀੜਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸੌਂਦੇ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਨੀਂਦ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹਨ। ਜੋ ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ:-
- ਜਿਆਦਾ ਨੀਂਦ ਆਉਣਾ,
- ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਬੜਬੜਾਉਣਾ,
- ਨੀਦ ਵਿੱਚ ਕਰ੍ਹਾਉਣਾ,
- ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਬੁਰੇ ਸੁਪਨੇ ਆਉਣਾ,
- ਬੇਡਵੇਟਿੰਗ-ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਬਿਸਤਰ ਗਿੱਲਾ ਕਰ ਦੇਣਾ,
- ਦੰਦ ਪੀਸਣਾ ਜਾਂ ਜਬੜੈ ਦਾ ਅਕੜਨਾ
ਰੈਸਟਲੈਸ ਲੇਗ ਸਿੰਡ੍ਰੋਮ-ਬੇਚੈਨੀਪਰ:-
ਰੈਸਟਲੈਸ ਲੇਗ-ਬੇਚੈਨੀ ਪਰਰੋਗ ਲਕਸ਼ਣ ਦਾ ਹੋਣਾ ਇੱਕ ਨਯੂਰੋਲਾਜਿਕਲ ਡਿਸਆਰਡਰ ਅਵਸਥਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਬੇਚੈਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪੈਰ (ਜਾਂ ਹੱਥਾਂ) ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਭਾਰੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਜਾਂ ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹਦੇ ਨਾਲ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਖਲਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਉਨੀਂਦਾਪਨ ਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਉਪਯੁਕਤ ਮੈਡੀਕਲ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
